Fizjoterapia dzieci

Pierwszy rok życia jest najważniejszym etapem rozwoju psychomotorycznego. Zaburzenia w tym okresie mogą rzutować na całe życie dziecka. Należy uświadomić sobie, że niemowlę nie osiągające pewnych pozycji nie będzie w stanie rozwijać się prawidłowo. Bez kontroli głowy niemowlę nie siądzie i nie wstanie. W rozwoju niemowlęcia nie można pominąć któregoś elementu i wrócić do niego później. Dlatego szybka pomoc fizjoterapeuty we współpracy z lekarzem, może poprawić lub znormalizować rozwój dziecka. Im wcześniej podjęta rehabilitacja, tym większa szansa na wyrównanie deficytu rozwojowego, gdyż im mniejsze dziecko, tym plastyczność jego mózgu jest większa i tym łatwiej dziecku nadrobić poszczególne braki.

Rehabilitacja niemowląt opiera się nie tylko na pracy w gabinecie z fizjoterapeutą, ale przede wszystkim na ćwiczeniach wykonywanych z rodzicami i odpowiedniej pielęgnacji dobranych indywidualnie do dziecka. Przy niewielkich zaburzeniach wystarcza kilka kontrolnych wizyt, a cała praca z niemowlęciem wykonywana jest w domu przez mamę i tatę.

Objawy, które mogą zaniepokoić Rodziców:

• Odruchowe zaciskanie piąstek po 3 mc ż.
• Brak kontroli głowy w 4 mc ż.
• Brak lub mały kontakt z dzieckiem
• Nadmierne odginanie głowy i tułowia do tyłu
• Mała ruchliwość
• Duża drażliwość, niepokój bez znanej przyczyny
• Drżenie rączek i nóżek
• Bardzo duża niechęć do leżenia na brzuchu
• Niskie napięcie mięśniowe (dziecko jest „rozlane”)
• Wzmożone napięcie mięśniowe
• Ułożenie głowy na jedną stronę
• Niechęć w używaniu jednej rączki bądź nóżki
• Brak siadu w 9 mc ż.
• Brak stania w 10 mc ż.
• Brak prób chodu po 12 mc ż.

Jednak w razie wszelkich wątpliwości w rozwoju Waszego dziecka lepiej skonsultować się niż zamartwiać i niechcący coś zaniedbać.

Mechanizm powstawania wady postawy składa się z trzech etapów. Pierwszym etapem są zmiany czynnościowe. W momencie gdy zadziała czynnik etiologiczny (np. duża ilość czasu w nieprawidłowej pozycji siedzącej, ciężki plecak, mała aktywność fizyczna) dochodzi do zaburzeń równowagi napięć mięśniowych. Jedne grupy mięśniowe skracają się, inne rozciągają. Powoduje to przyjęcie nieprawidłowej postawy ciała, która z czasem coraz bardziej się utrwala. Jest to najlepszy moment na leczenie, gdyż zmiany takie stosunkowo łatwo poddają się korekcji. Drugim etapem jest powstanie przykurczy więzadłowo-torebkowo-mięśniowych. Najczęściej w tym etapie oprócz rehabilitacji, stosuje się zaopatrzenie ortopedyczne.

Trzecim i ostatnim etapem rozwoju wady postawy jest powstanie zmian strukturalnych. Powstałe przykurcze i utrwalona nieprawidłowa postawa powodują powstanie zmian kostnych, które charakteryzują się ubytkami kostnymi. Taka deformacja jest już utrwalona i nieodwracalna. W tym przypadku często zalecany jest zabieg operacyjny.

Typowe zmiany mogące świadczyć o występowaniu wady postawy:

• Asymetryczne ustawienie barków
• Asymetryczne ustawienie łopatek
• Asymetryczne ustawienie miednicy
• Plecy mocno okrągłe
• Brzuch mocno wypchany do przodu i wystająca pupa
• Wystający lub zapadnięty mostek
• Garb z jednej strony pleców
• Skrócenie jednej strony tułowia
• Nierówność kończyn dolnych
• Kolana koślawe i szpotawe
• Ustawianie stóp do środka
• Chodzenie na zewnętrznej lub wewnętrznej stronie stóp lub na palcach
• Ból w obrębie kręgosłupa, barków, bioder, kolan